Sırbistan Dış Ticareti ve İstatistikleri

Genel Durum

Sırbistan, 2007 yılında Merkezi Avrupa Ülkeleri Serbest Ticaret Anlaşması-CEFTA’yı onaylamıştır. Türkiye, Rusya Federasyonu ve Beyaz Rusya ile de Serbest Ticaret Anlaşmaları bulunmaktadır. Ayrıca, ABD ile de tercihli ticaret anlaşması bulunmaktadır. CEFTA Anlaşması ve yaptığı diğer bölgesel ve ikili ticaret anlaşmaları ile AB, ABD, Rusya Federasyonu, Kazakistan, Türkiye, Güneydoğu Avrupa, Avrupa Serbest Ticaret Anlaşması Ülkeleri ve Beyaz Rusya’yı da kapsayan 1 milyar kişilik bir ticari pazarın merkezinde bulunmaktadır.

Sırbistan’ın dış ticaret hacminde ağırlıklı olarak; demir çelik, elektrikli ve elektriksiz makineler, plastik ve plastik işleme ürünleri, hububat, sert kabuklu meyve, bakır ve bakır ürünleri ihraç etmektedir. İthalatındaki başlıca ürün grupları ise mineral yakıtlar, elektriksiz ve elektrikli makineler, otomotiv ana ve yan sanayi, plastik ve plastik ürünleri, kağıt ve kağıt ürünleridir.

Sırbistan ihracatının büyük kısmını AB ve çevresindeki Balkan ülkelerine gerçekleştirmektedir. İthalatın gerçekleştirildiği önemli ülkeler arasında ise Almanya, İtalya, Rusya Federasyonu, Çin ve Macaristan gelmektedir.

Ülkenin Dış Ticareti

Dış Ticaret Politikası

Sırbistan’da dış ticaret ile ilgili konuları düzenleyen başlıca yasalar Dış Ticaret İşlemleri Yasası, Gümrük Yasası, Gümrük Tarifeleri Yasası ve İthalat ve İhracat Rejimlerinde Ürünlerin Sınıflandırılması Yasasıdır. Yasa temel olarak, dış ticaretin liberal olduğunu ve herhangi bir kısıtlamanın bulunmadığını belirtmektedir. Sırbistan Dış Ticaret Yasası, özellikle bir öncekine kıyasla, daha liberal bir yaklaşımla hazırlanmıştır.

Katılım müzakerelerinin yürütüldüğü AB, Sırbistan menşeli ürünlere gümrük vergisi uygulamamaktadır.
1 Ocak 2004’ten beri yürürlükte olan Gümrük Yasası ise Avrupa Birliği standartlarına göre ve AB’nin gümrük yasaları gözününe alınarak hazırlanmıştır ve gümrük değerlendirme ile ilgili düzenlemelerde GATT’ı esas almaktadır. Sırbistan dış ticaret ile ilgili yasalarını düzenlerken Dünya Ticaret Örgütü, Dünya Gümrük Örgütünün tavsiyelerini dikkate almaktadır.Ülke Dünya Gümrük Örgütünün üyesidir ve Armonize Sistem Konvansiyonuna taraf ülke konumundadır. Buna ilave olarak AB’nin ortak değerlerine de uyum sağlanmıştır

Sırbistan Gümrük Kurumu uygulamanın yasalara uygun yapılabilmesi için çalışmalarına devam etmektedir.
Sırbistan yasalarında dış ticaret ile ilgili herhangi bir kısıtlama bulunmamakla birlikte bazı ürünlerin ithalatında çeşitli sınırlandırmalar mevcuttur. Örnek olarak bazı eczacılık ürünleri, değerli metaller, silah vb. çeşitli ürünlerin ithalatı için lisans gerekliliği bulunmaktadır.

Gümrük vergileri ise ithal edilen ürünün gümrük değeri esas alınarak hesaplanmaktadır. Gümrük politikası aşağıdaki sektörleri korumayı amaçlamaktadır:

• Tarım
• Deri sanayii
• Mobilya sanayii
• Tekstil sanayii
• Elektrikli ev aletleri

Ayrıca Sırbistan’da üretilemeyen yarı mamuller, hammaddeler, ihracata yönelik üretim yapan ile iç talebin yüksek olduğu sektörlerin kullandığı girdilerin ithalatında diğer ürünlere nazaran göreceli olarak daha düşük gümrük vergisi uygulanmaktadır.
Bu sektörlerin başlıcaları ise;

• Kara metalürji
• 
Renkli metaller
• 
Alüminyum
• 
Ağaç ürünleri
• 
Tekstil sanayiidir.

Sırbistan’daki gümrük vergileri genelde % 0 ile % 30 arasında değişmektedir. Sigara ve GTİP 24022090 altında yer alan ürünlerde gümrük vergisi ise % 57,6’dır.

Ülkede petrol türevleri, tütün mamulleri, alkollü içecekler ve kahve vb. ürünlerde %33 oranında özel tüketim vergisi bulunmaktadır. KDV oranı % 20’dir. İlaç, temel gıda ürünleri, gazete, otel hizmetleri gibi bazı ürünlerde KDV % 8 oranında uygulanmaktadır.